|
FILMEAK ATZERA BEGIRAKO. FRANK BORZAGE
|
•
|
The Pitch O' Chance, (1915) |
|
•
|
Nugget Jim's Pardner/The Calibre of Man, (Nugget Jim’s
Pardner), (1916) |
|
•
|
Until They Get Me, (1917) |
|
•
|
Humoresque, (1920) |
|
•
|
Secrets [1924], (Secretos), (1924) |
|
•
|
The Lady, (Una gran señora), (1924) |
|
•
|
Daddy's Gone A-Hunting, (El bien perdido), (1925) |
|
•
|
Lazybones, (El tumbón), (1925) |
|
•
|
The First Year, (El primer año), (1926) |
|
•
|
Seventh Heaven, (El séptimo cielo), (1927) |
|
•
|
Street Angel, (El ángel de la calle), (1927) |
|
•
|
The River, (Torrentes humanos), (1928) |
|
•
|
Lucky Star, (Estrellas dichosas), (1929) |
|
•
|
They Had to See Paris, (Nuevos ricos caprichosos),
(1929) |
|
•
|
Song O' My Heart, (La canción de mi alma), (1930) |
|
•
|
Liliom, (1930) |
|
•
|
Bad Girl, (1931) |
|
•
|
A Farewell to Arms, (Adiós a las armas), (1932) |
|
•
|
Secrets [1933], (Secretos), (1933) |
|
•
|
Man's Castle, (Fueros humanos), (1933) |
|
•
|
No Greater Glory, (Hombres de mañana), (1934) |
|
•
|
Little Man, What Now?, (¿Y ahora qué?),
(1934) |
|
•
|
Living on Velvet, (La vida es sabrosa), (1935) |
|
•
|
Desire, (Deseo), (1936) |
|
•
|
Green Light, (1937) |
|
•
|
History Is Made at Night, (Cena de medianoche), (1937) |
|
•
|
Big City, (La gran ciudad), (1937) |
|
•
|
Mannequin, (Maniquí (TV)), (1938) |
|
•
|
Three Comrades, (Tres camaradas), (1938) |
|
•
|
The Shining Hour, (La hora radiante), (1938) |
|
•
|
Disputed Passage, (Vidas heroicas), (1939) |
|
•
|
Strange Cargo, (Extraño cargamento (TV)), (1940) |
|
•
|
The Mortal Storm, (Tormenta mortal), (1940) |
|
•
|
Smilin' Through, (1941) |
|
•
|
Seven Sweethearts, (1942) |
|
•
|
His Butler's Sister, (La hermanita del mayordomo),
(1943) |
|
•
|
Till We Meet Again, (1944) |
|
•
|
The Spanish Main, (La ruta de los corsarios / Caribe
(TV)), (1945) |
|
•
|
I've Always Loved You, (La gran pasión), (1945) |
|
•
|
Moonrise, (1948) |
|
•
|
China Doll, (1958) |
|
•
|
The Big Fisherman, (El gran pescador), (1959) |
Zinemaldiaren ohiko atala dugu
zine-zuzendari klasikoei eskaintzen zaien atzera begirakoa, gutxi
eta gaizki ezagutzen diren zinegileen lanetara hurbiltzen gaituena;
horien artean Robert Siodmak, James Whale, William Dieterle, William
A. Wellman, Gregory La Cava, Tod Browning, Mitchell Leisen, Mikio
Naruse, John M. Stahl edo Oliver Reedi buruzkoak azpimarra daitezke.
Frank Borzage
Frank Borzage garai orotako
zine-zuzendari amerikar handienetako bat da, esan zuen Samuel
Fullerrek. Josef von Sternbergek haren lanarekiko mirespen mugagabea
adierazi zuen eta Marcel Carné errealizadore honen pelikulen zale
amorratua zen. Georges Sadoulek gizon aparta zela zioen haren
garaikide ziren Ford, Hawks edo Vidor-en mailakoa; 1980an, Jean
Mitryk bere pelikulek zuzendari onenen artean ohorezko toki bat
ziurtatzen diotela idatzi zuen; eta hamar urte geroago, Bertrand
Tavernierrek eta Jean-Pierre Coursodonek zinegile handien zazpigarren
zeruan lehen lekuetako bat esleitu zioten.
1894an Salt Lake Cityn sortua
eta 1962an Los Angelesen desagertua, Borzagek ehun pelikula inguru
zuzendu zituen 40 urteko jardunbidean zehar. Bere zineak hamaika
gai desberdin jorratu zituen, baina laburraren laburrez esateko,
hobe dugu Hervé Dumontek zuzendari honi buruz idatzitako hitzei
lotzea: Borzageren filmen gai nagusi aldagaitza Maitasuna da,
edo modu argiago batean esanda, Andrew Sarris kritikariak zioen
bezala: Frank Borzagek elkar maite duen jendea maite du.
Borzageren ustetan maitasuna da pertsona apal eta behartsuen bizitzak
hobetu ditzakeen indarra. Maitasuna, sentimenduak, emozioak, melodramaren
funtsa, melodrama sofistikatua baina, non istorioen arnas erromantikoak
errealismoa arintzen duen. Gogora ditzagun, esaterako, "Seventh
Heaven" ("Zazpigarren zerua", 1927), "A Farewell to Arms" ("Armei
adio", 1932), "Desire" ("Desira", 1936) eta "Three Comrades"("Hiru
kamarada", 1938).
Eta, hala ere, J.C.Tacchellak
egin bezala, guk geure artean zera galdetuko diogu: Nola liteke
Seventh Heaven pelikularekin zinearen historiako Zuzendari Onenaren
lehen Oscarra irabazi zuen zinegile aparta gaur egun hain ezezaguna
izatea? Zer hobe erantzun gisa haren filmografia bikaina ikusle
berriei gerturatzea baino? Hauxe da, izan ere, Donostiako Zinemaldiak
Espainiako Filmotekaren ohiko lankidetzarekin antolatzen duen atzera
begirakoaren nahia. Omenaldia borobiltzeko, Suitzako Zinematekako
zuzendaria den Hervé Dumontek propio idatzitako liburua argitaratuko
dugu.
BABESLE:
|
|
