Donostia Zinemaldiaren 73. edizioko programazio ofizialeko zortzi film dira Euskadi Basque Country 2030 Agenda Saria irabazteko hautagaiak. Laugarren urtez jarraian, kultura demokratikoaren, jasangarritasunaren, aniztasunaren eta solidaritatearen balioak hobekien islatzen dituen filma aintzatetsiko da, Nazio Batuetan eta Euskadin 2030 Agendak bultzatzen dituen Garapen Jasangarrirako Helburuen ikur nagusiak izanik balio horiek.
Hiru film hautagai daude Sail Ofizialean: Maspalomas (Jose Mari Goenaga eta Aitor Arregi), Belén (Dolores Fonzi) eta Jianyu laide mama / Her Heart Beats in Its Cage (Qin Xiaoyu). Nuestra tierra (Lucrecia Martel) Horizontes Latinosetik dator, eta Bajo las banderas, el sol / Under the Flags, the Sun (Juanjo Pereira), berriz, Zabaltegi-Tabakaleratik. Gainerako hirurak, berriz, Perlak taldean daude: Ciudad sin sueño / Sleepless City (Guillermo Galoe), The Voice of Hind Rajab (Kaouther Ben Hania) y Un simple accident / It Was Just an Accident (Jafar Panahi).
Besteak beste, Espainiatik, Argentinatik, Txinatik, Paraguaitik eta Irandik etorritako filmak dira, eta LGTBIQ+ komunitatearen eskubideei, abortuari, gizarteratzeari, komunitate indigenei, totalitarismoei, bazterkeria sozialean dauden pertsonei, Gazako genozidioari eta Irango erregimenaren errepresioari buruzko hausnarketa eskaintzen dute.
Euskadi Basque Country 2030 Agenda Sariaren epaimahaiburua Carolina Yuste aktore eta zuzendaria, Harkaitz Cano idazle eta gidoilaria eta Asier Aranbarri Eusko Jaurlaritzako Gizarte Berrikuntzako zuzendaria izango dira. Kultura eta sorkuntza artistikoak giza eskubideak sustatzen, kultura demokratikoa indartzen eta Garapen Iraunkorreko Helburuetan aurrera egiten nola laguntzen duten erakusten du.
Saria –20.000 eurokoa film irabazlearen ekoizle nagusiarentzat– emateko ekitaldia hilaren 25ean (osteguna, 17:00etan) izango da, Tabakalerako Prisman. Saria eman ondoren, koktel bat egingo da, komunikabideetarako, industria zinematografikorako eta ikus-entzuleentzako topagune izango dena. Zortzi filmetako emanaldietarako sarrerak erosi dituzten pertsonek sari-banaketan parte hartu ahalko dute. Iaz Iciar Bollainen Soy Nevenka / I Am Nevenka filma izan zen filmaren irabazlea. Era berean, ekitaldira joan nahi eta sarrerarik ez dutenek harremanetan jar daitezke 2030agenda@euskadi.eus posta elektronikoaren bidez.
73. edizioko filmen mezu zinematografikoari lotutako sariaz gain, 2030 Agendak bultzatzen dituen balioei lotutako hainbat elkarrizketa ere egingo dira.
8:45etik aurrera, hilaren 22an (astelehena), Tabakalerako Z Aretoak Egungo ikus-entzunezko industriari buruzko diagnostiko feministak jardunaldia hartuko du goiz osoan zehar (hainbat adituk hartuko dute parte jardunaldian). Hilaren 23an, 10:30ean, San Telmo Museoan, Latinoamerikako LGBTIAQ+ filmen banaketa eta nazioartekotzea hizketaldia izango da, eta hilaren 25ean (osteguna), 12:30ean, Tabakalerako Prisman, AAtik haratago. Teknologia inklusiboak ikus-entzunezko sektorean.
Agenda 2030 Euskadi Basque Country da, laugarren urtez, Donostia Zinemaldiaren babesleetako bat. Eusko Jaurlaritzarekin egindako akordio horrek funtsezko eragile bihurtzen du Donostia Zinemaldia Euskadik Garapen Jasangarrirako Helburuen alde hartuta duen konpromisoan.
Konpromiso horrek apustu irmoa egiten du demokrazia indartzearen eta garapen inklusibo, jasangarri eta berritzaileko eredu bat eratzearen alde, oso konplexua den nazioarteko egoera batean.
Eusko Jaurlaritzaren ekintza publikoa bideratzen duen ibilbide-orri funts-funtsezko bat zehazteko eredu bat, erronka politiko eta sozial handiei ikuspegi parte-hartzaile eta partekatu batetik erantzuteko jomuga duena, ikuspegi horren medioz bakea, bizikidetza eta berrikuntza soziala etengabe lortze aldera, kohesio demokratikoaren eta eraldaketa sozialaren eragile gisa.
2030 Agenda Nazio Batuen Erakundeak 2015ean lortutako akordioa da. 2030erako ikuspegi bera duten 193 herrialderen konpromisoa da: mundu eta bizitza jasangarri bat. Eta lehentasun bera: pobrezia desagerraraztea. Mundu osoan lerrokatzen ditu erakunde publikoen, erakunde pribatuen eta gizarte-eragileen politikak, 17 helburu, 169 xede eta ebaluazio-adierazle izanik, mundu bidezkoago, ekologikoago, oparoago eta baketsuago bat lortze aldera.
2030 Euskadi Basque Country Agendaren inplikazioarekin, Donostia Zinemaldia erreferentziazko gune bihurtu da erronka global handiei eta kulturak etorkizun jasangarriago baten sorkuntzan duen zereginari buruz hausnartzeko.
Sail Ofiziala
Tucumán, Argentina, 2014; emakume gazte bat ospitalera joan da sabeleko min gogorrak jota, haurdun dagoela jakin gabe. Esnatzean, ohatilara bilurtuta eta poliziaz inguratuta dago. Apropos abortatu izana leporatzen diote, eta bi urteko behin-behineko espetxealdiaren ondoren, zortzi urteko espetxe-zigorra ezarriko diote giza hilketagatik, loturaren larrigarriarekin. Tucumángo abokatu batek haren askatasunaren alde borrokatuko du, milaka emakume eta erakunderen laguntzarekin, eta denek egingo dute bat historiaren norabidea aldatzeko.
Hongek 10 urte eman ditu kartzelan senarra hiltzeagatik. Kartzelako arte-tailerrari egindako ekarpenari esker, zigorra murrizteko ustekabeko aukera izango du. Bere seme Lele amonak hazi du eta ez da inoiz amarekin bizitzeko prest egon. Berriro elkartu ondoren, Lelek hotz tratatzen du ama beti. Amona pertsona bakartia da eta Lele itzultzea nahi du; gainera, gizarteak ez ditu preso ohiak ondo tratatzen; hori horrela izanik, gai izango ote da Hong bere espetxe ikusezinetik ihes egin eta zoriona berreskuratzeko?
Bikotearekin hautsi ondoren, Vicente (76) gustuko duen bizimodua darama Maspalomasen: eguzkia, parranda eta gozamena dira bere eguneroko jardunak. Baina istripu batek Donostiara itzultzera behartuko du eta han aspaldi abandonatu zuen alabarekin elkartu beharko du. Vicentek zahar-etxe batean bizi beharko du eta bertan armairura itzultzera bultzatua sentituko da, konpondutzat zuen bere buruaren alde bat ezkutatuz. Egoera berri horretan, galdera bat nagusituko da: garaiz al dago Vicente besteekin –eta bere buruarekin– bakeak egiteko?
Horizontes Latinos
2009an, gizon bat eta bi konplize chuschagasta komunitate indigenako kideak (Argentinako iparraldean) handik ateratzen saiatu ziren. Lurraren jabetza aldarrikatuz eta pistolaz armaturik, komunitateko buruzagi Javier Chocobar hil zuten azkenik. Hilketa bideoan jaso zen. Bederatzi urte geroago eta hainbat protestaren ondoren, 2018an prozedura judizialak ireki ziren azkenean. Ordura arte, hiltzaileak libre egon ziren.
Zabaltegi-Tabakalera
Apenas ikusitako eta luzaroan ahaztutako material baten medioz, Alfredo Stroessnerrek Paraguain ezarritako diktaduraren ezkutuko makineria azaleratzen du dokumental honek, historiako erregimen luzeenetakoa izanik. Propaganda, nazioarteko proiekzioa etab. erakutsiz, pelikulak agerian uzten du nola eratu zuten boterea komunikabideek, memoria kontrolatzeaz eta egun ere dirauen ondarea taxutzeaz gainera.
Perlak
Tonik 15 urte ditu eta Cañada Realen –Europako establimendu irregular handienean– bizi da, Madril hiriaren kanpoaldean. Txatar-biltzaileen familia batekoa izateaz harro, egunero aitonari jarraitzen dio edonora, miretsi egiten baitu. Baina eraispen-makinak bere lursailera hurbilduz doaz eta ezagutzen duten guztia suntsitzeko mehatxatzen ari dira. Aitonak ez du inolaz ere handik alde egin nahi, sakrifizioa edozein izanik ere. Elektrizitaterik gabeko gau ilunetan, gaztearen haurtzaroko elezaharrek inoiz baino errealagoak dirudite. Bere inguruan dena eraldatzen ari den bitartean, Tonik erabaki egin behar du: etorkizun zalantzagarri bati aurre egingo ote dio ala, aitzitik, desagertzen ari den mundu bati eutsi?
2024ko urtarrilaren 29a. Ilargi Erdi Gorriko boluntarioak larrialdi-dei bat jaso dute. 6 urteko neskato bat auto batean harrapatuta dago Gazan, erreguka, erreskata dezaten. Telefonoan mantentzen saiatzen diren bitartean, anbulantzia bat bidaltzeko ahalegin oro egingo dute. Hind Rajab zen neskatoaren izena.
Istripu txiki gisa gertatzen den zerbaitek gero eta ondorio handiagoak sortuko ditu.