Espainia askatasunean 50 urte ospatzeko Komisarioarekin elkarlanean antolatuta, solasaldi hau “Gazteak, zinema, memoria eta demokrazia” zikloko jardueren baitan kokatzen da.
Nola kontatu du zinemak frankismoaren diktadura? Nola eragin dute fikziozko film luzeek eta dokumentalek gure frankismoaren irudian? Solasaldi honek film historikoei buruz hitz egiten du, bai, baina egungo ikuspegitik: gizarte espainiarrak bere iragana nola irudikatu eta kudeatu duen zinemaren bidez aztertzea du helburu, eta nola egiten jarraitzen dugun gaur egun.
Eztabaidak aztertuko du nola zentsurak, propagandak eta politika kulturalek baldintzatu zituzten diskurtso audiobisualak, baita zenbait zinemagilek diktadurak ezarritako balioak zalantzan jartzeko erabili zituzten estrategia estetiko eta narratiboak ere, zeharka edo modu esplizituan. Halaber, frankismoaren memoria zinematografikoa aztertuko du Frankoren heriotzaren ondoren, eta diktadurari buruzko diskurtso zinematografikoek azken hamarkadetan izan duten bilakaera.
Saioa Carmina Gustránek, efemeridearen komisarioak, moderatuko du, eta bertan izango dira Valeria Camporesi, Espainiako Filmotekako zuzendaria eta zinema-historialari ospetsua; Santiago de Pablo, Euskal Herriko Unibertsitateko Historia Garaikideko katedraduna eta zinemaren eta historiaren arteko harremanetan aditua; eta Nicolás Sesma, irakasle eta historialaria, Ni una, ni grande, ni libre lanaren egilea, frankismoaren diktaduraren kontakizuna, erreferentzia zinematografiko ugari jasotzen dituena.
Carmina Gustrán “Espainia Askatasunean, 50 urte” ospakizunaren komisarioa da. Historia Garaikidean doktorea da eta Kultura Kudeaketa eta Politiken Masterra dauka. Postdoktoretza ikertzailea da Zaragozako Unibertsitatean.
Tinieblas. El franquismo en el cine español (1975-2000) (Marcial Pons, 2022) liburuaren egilea da. Halaber, Newcastle University eta University of Leeds-etan lan egin du, baita Kultura Ministerioan, La Caixa-Caixaforum Zaragoza Fundazioan, Condeduque Garaikideko Kultura Zentroan eta Madrid Destino Cultura, Turismo y Negocio erakundean ere, besteak beste.
Santiago de Pablo Euskal Herriko Unibertsitateko (UPV/EHU) Historia Garaikideko katedraduna da. Historia eta zinema gaietan, baita XX. mendeko Euskal Herriaren bilakaera historikoari buruz ere, artikulu eta liburu ugari idatzi ditu. 2009-2010 ikasturtean ikertzaile gonbidatua izan zen Nevadako Unibertsitateko Euskal Ikasketen Zentroan (Reno, AEB).
Bere lanen artean nabarmendu daitezke: Cien años de cine en el País Vasco (1996), Tierra sin paz. Guerra Civil, cine y propaganda en el País Vasco (2006), Creadores de sombras: ETA y el nacionalismo vasco a través del cine (2017), ingelesez ere argitaratua, eta Testigo de cargo. La historia de ETA y sus víctimas en televisión (2019).
Zinema eta telebistarako dokumental historiko askoren gidoigile edo aholkulari izan da, besteak beste: El Gobierno vasco en el exilio (2014) telesaila, Álava, una luz interior (2017), eta Una esvástica sobre el Bidasoa luzemetraia dokumentala, 2013ko Donostiako Zinemaldian estreinatua.
Espainiako Zinemaren Arte eta Zientzien Akademiako kidea da.
Nicolás Sesma (Gasteiz, 1977) irakasle titularra da Grenoble Alpes Unibertsitatean eta ikertzaile zientifikoa Casa de Velázquez-en (École des hautes études hispaniques et ibériques, EHEHI). Zaragozako Unibertsitatean ikasi zuen (1999) eta doktorea da Europako Unibertsitate Institutuan (Florentzia, 2009), Ikasketa Politikoen Institutua hizpide duen tesi batekin. Tesi horrek Miguel Artola Saria irabazi zuen 2010ean.
Ikasle izan da Madrilgo Ikasleen Egoitzan eta Ortega y Gasset Fundazioan, eta ikertzaile gonbidatua Wisconsin-Madison Unibertsitatean, baita doktore ondoko ikertzailea ere Columbiako Unibertsitatean (New York).
Egile da honako lan hauetan: Ni una, ni grande, ni libre. La dictadura franquista (Crítica, Bartzelona, 2024), Juan José Carreras 2025 saria jaso duena; Antología de la Revista de Estudios Políticos (CEPC, Madril, 2009); Biografía política de José Larraz (Biblioteca Aragonesa de Cultura, Zaragoza, 2006); eta Una juventud en tiempo de dictadura. El Servicio Universitario del Trabajo (SUT), 1950-1969 (Libros de la Catarata, Madril, 2021) lanaren egilekide.
Hainbat komunikabidetan ohiko kolaboratzailea da.
Valeria Camporesi (Bolonia, 1957)
Zinema eta kultura bisualaren historiako eta teoriako katedraduna Madrilgo Unibertsitate Autonomoko Artearen Historia eta Teoria Sailean. 2023ko urtarriletik Espainiako Filmotekako zuzendaria da.
Bere ikerketa-lerro nagusiak hauek dira: kultura nazionala eta ikus-entzunezkoak; zinemaren eta historiaren arteko harremanak, zinemaren eta kultura bisualaren arteko loturak; eta Europako zinemaren historiaren alderdi transnazionalak.
Azken argitalpenen artean nabarmentzen dira: Las películas del art cinema y sus públicos. El cine español en la segunda mitad de los años setenta (Madril, Cátedra, 2023); Pensar la historia del cine (Madril, Cátedra, 2014); Il cinema spagnolo attraverso i film (Erroma, Carocci, 2014); “Museo Nacional – Centro de Arte Reina Sofíaren bildumako ‘objetu arraroak’: Arrebato (I. Zulueta, 1979) eta ‘beste’ zinema espainiarra eraikitzea”, Anales de Historia del Arte, 29 (2019), 229-244 orr. (J. Fernándezenarekin); “Generoari zentzua ematea: ‘quality thriller’-a iragan polemiko bat berrikusteko tresna gisa Espainiako zinema berrienean”, Studies in European Cinema, 15, 2-3, 198-214.