Kiyoshi Kurosawaren Wife of a Spy filmak irekiko du Perlak saila, zeinak Donostia Zinemaldiaren 68. edizio honetan nazioarteko beste zinema-jaialdi batzuetan hautaturiko bederatzi film bilduko baititu: Cannes, Venezia, Deauville eta Sundance, besteak beste. Perlak sailean askotariko esperientzia duten zinemagileak lehiatuko dira, hala nola Maite Alberdi, Michel Franco, Eliza Hittman, Phyllida Lloyd, Maïwenn eta Susanna Nicchiarelli, eta Donostia Hiria Publikoaren Saria eskuratu ahalko dute; halaber, hasiberriek ere hartuko dute parte, hala nola Yoon Dan-bik eta Florian Zellerrek.
Perlak irekiko duen filma hur-hurreko Veneziako Mostran lehiaketa ofizialaren parte da. Kiyoshi Kurosawa (Kobe, 1955) beteranoakWife of a Spy filmarekin lehiatuko da, kutsu epikoak dituen drama batekin; Aoi Yu eta Takahashi Issey aktoreak dira protagonista nagusiak II. Mundu Gerra piztu aurreko gauean hasten den film horretan. Japoniako zuzendaria ohikoa da Cannesko eta Veneziako zinema-jaialdietan, baina Donostian ere parte hartu izan du Tokyo Sonata (Perlak, 2008), Shokuzai / Penance (Zabaltegi-Bereziak, 2012) eta Akarui Mirai / Bright Future filmekin, Japoniako zinema independente berria 2000-2015 eta Japonia beltzean atzerabegirakoetan ere parte hartu zuela alde batera utzi gabe.
Michel Franco (Mexiko Hiria, 1979) Donostiara itzuliko da Nuevo orden / New Order lanarekin Italiako zinema-jaialdian parte hartu ondoren. Film horretan, errebolta sozial batek bide ematen dio estatu-kolpe bortitz bati, zeina emakume gazte eta solidario baten ikuspegitik eta haren familia aberatsaren alde lan egiten duten morroien ikuspuntutik ikusten den. Zuzendari, gidoilari eta ekoizle mexikarra ohikoa da Cannesko Zinema-jaialdian eta Horizontes Latinos Sailean; izan ere, Daniel y Ana (2009), Después de Lucía (2012), Chronic (2015) eta Las hijas de abril (2017) filmak erakutsi zituen Horizontes Latinosen.
Mostrak bere lehiaketan estreinatuko dituen eta geroago Donostian ikusi ahalko diren hamaika lanetako beste bat Miss Marx dugu; bertan, Karl Marxen alaba Eleanorren –feminismoaren eta sozialismoaren gaiak lotu dituen lehen emakumeetako baten– maitasun-istorio grinatsu baina tragikoa kontatzen zaigu. Susanna Nicchiarelli (Erroma, 1975) zinemagileak haren bizitza egokitu du zinemarako, Cosmonauta (2009), La scoperta dell’alba / Discovery of Dawn (2012) eta Nico, 1988 (2017) obrekin golardo ugari jaso ondoren; izan ere, Nico, 1988 lanak Film Onenaren Saria eskuratu zuen Veneziako Orizzonti sailean.
Halaber, Donostia Zinemaldiak Maïwennen (Les Lilas, 1976) bosgarren film luzea –ADN / DNA– ere emango du, Deauvilleko Zinema-jaialdian estreinatu eta berehala; izan ere, pandemiaren eraginez azkenean bertan behera utzi behar izan zen Cannes 2020ko hautaketaren parte gisa eman dute filma Deauville. Polisse (2011) filmarekin Cannesko Epaimahaiaren Saria irabazi zuen aktore eta errealizadore frantziarrak zuzendu eta antzeztu du Mathieu Demyrekin batera idatzitako film berria, aitona hil ondoren nortasun-krisi bat pairatzen duen emakume bati buruzkoa. Fanny Ardant eta Louis Garrel aktoreek ere parte hartu dute.
Aurrez beste lehiaketa batzuetan estreinatu diren film luze gehiago ere izango ditugu Perlak Sailean, hala nola Phyllida Lloyden (Bristol, 1957) britainiarraren Herself; Mamma Mia! (2008) eta The Iron Lady (2011) ere zuzendu ditu Lloydek. Aurreko Sundance Zinema-jaialdian emana, drama horrek Clare Dunne aktoreak –gidoiaren idazketan ere parte hartu zuenak– antzezturiko ama gazte ezkongabe baten gorabeherak kontatzen dizkigu; Dunneren pertsonaiak mutil-laguna utzi eta higiezin-sistema ustelaren aurkako borroka hasiko du.
Never Rarely Sometimes Always filmak, hots, Eliza Hittman (New York, 1979) estatubatuarraren hirugarren lanak, Epaimahaiaren Sari Berezia irabazi zuen Sundancen eta Epaimahaiaren Sari Nagusia Berlingo azken Zinema-jaialdian. Zuzendariaren obra berriak Zuzendari Onenaren Saria irabazi zuen Sundancen Beach Ratsekin (2017), eta Pennsylvaniako landa-eremuan bizi diren bi neraberen irudikapen intimo gisa deskribatzen da, nahi ez duten haurdunaldi batek ustekabeko bidaia bat egitera behartuko ditu bi pertsonaiak.
Halaber, Sundancen erakutsi zen jada iragarri dugun (zehazki, nazioarteko dokumentaletarako lehiaketatik) El agente topo / The Mole Agent, proiektu fasean 2017ko Europa-Latinoamerika Koprodukzio Foroan EFADs-CAACI Saria irabazi zuena. Filmaren egileak –Maite Alberdi (Santiago, 1983) txiletarrak– zahar-etxe batean espioi sartuko den 83 urteko alargun baten istorioa kontatzen digu.
Bestalde, Florian Zeller (Paris, 1979) eleberrigile eta antzerkigile frantziarrak The Father antzezlanarekin debutatu du zuzendari gisa; izen bereko bere antzezlanaren egokitzapen honetan, alabak ipintzen dizkion erizain guztiak baztertzen ditu bakarrik bizi den gizon zahar batek. Anthony Hopkins (Donostia Saria, 1998) eta Olivia Colman (The Favourite, 2018) –Emakumezko Aktore Onenaren Oscar Sariaren irabazlea– dira Sundancetik igaro zen eta Toronton izango den film berri honen protagonista nagusiak.
Perlak Sailean aurkeztuko diren beste opera prima –azkena– Yoon Dan-bi (Gwangju, 1990) hegokorear gaztearen Nam-mae wui Yeo-reum-bam / Moving On da. Filma Busango Zinema-jaialdian estreinatu zen. Gainera, Rotterdameko zinema-jaialdian Bright Future saileko film onenaren saria jaso zuen udan aitonaren etxera bizitzera doazen bi anai-arrebaren istorio honek.
Perlak Espainian eman ez diren eta kritikak txalotu eta/edo nazioarteko beste zinema-jaialdi batzuetan saritu dituzten urteko film luzeen sorta da. Lan guztiekDonostia Hiria Publikoaren Saria irabazteko aukera izango dute, zeinak bi golardo barne hartzen dituen: Film Onena (50.000 euro) eta Europako Film Onena (20.000 euro).
Japonia, 1940. Bigarren Mundu Gerra hasi aurreko gauean, Yusaku Fukuharak, tokiko merkatari batek, gauzak okerreko nodabidea hartzen ari direla sentituko du. Satoko emaztea etxean utzi eta Mantxuriara joango da ilobarekin. Han, Yusaku gertakari anker baten lekuko izango da kasualitatez, eta munduari ezagutzera ematea erabakiko du. Hasieran egoera gaizki ulertuko du emazteak, baina senarraren benetako asmoak ezagutu ondoren, edozer egingo du haren segurtasuna eta zoriontasuna bermatzeko.
Neige, hiru seme-alaba dituen ama dibortziatua, bere aitona aljeriarra bisitatzera joan ohi da zahar-etxera. Neigek familiako oinarri hori maite eta errespetatzen du, bere hazkuntzaz arduratu eta, batez ere, bere guraso toxikoengandik babestu baitzuen. Senideen arteko harremanak korapilatsuak dira eta samintasun eta erresuminez beteta daude. Zorionez, Neigek François senar ohiaren babesa du. Aitonaren heriotzak ekaitza sortuko du familian eta nortasun-krisi sakona eragingo dio Neigeri. Hortik aurrera, bere ADNa ezagutu eta ulertu nahiko du.
Rómulo detektibe pribatua da. Bezero batek eskatu dio bere ama bizi den zahar-etxea iker dezan. Rómulok, orduan, Sergio 83 urteko gizona entrenatuko du; ez du inoiz detektibe-lanik egin, baina denbora batez zahar-etxean biziko da, isilpeko agente bezala. Egoitzan infiltratu ondoren, sator rola hartzeko eta bere nortasun maitagarria eta amultsua ezkutatzeko zailtasunak ditu, eta, azkenean, espioi baino, bere bizikideen aliatu egiten da. Sundance zinema-jaialdiko nazioarteko dokumentalen lehiaketa ofizialean estreinatu zen. 2017ko Europa-Latinoamerika Koprodukzio Foroan EFADs-CAACI saria.
Sandrak bere bi alaba txikiak hazteko etxe epel, seguru eta zoriontsu bat lortzen saiatzen den ama gaztea dirudi. Familiaren bizitza hobetzeko erabaki irmoa du hartuta, eta ikusten duenean erakundeek ez diotela lagunduko, hutsetik abiatzea eta etxea berak eraikitzea erabakiko du. Oso diru gutxirekin eta aurrezkirik gabe, Sandrak bere asmamen guztia erabili beharko du bere asmo handiko plana benetako bihurtzeko. Horrez gainera, senar ohi posesiboaren kontroletik ihes egin eta harengandik urrundu beharko ditu nola alabak hala bere burua. Halere, ezerk ezingo du Sandra kikildu, eta babesa eta laguntza emateko prest egongo diren lagun batzuk bilduko ditu. Horien eskuzabaltasunari eta bihotz onari esker, eta bi alaben maitasuna izanik, Sandrak benetan bera izan daitekeelako sentsazioa berreskuratuko du.
Eleanor argi, bizkor, grinatsu eta askea Karl Marxen alaba txikia zen. Feminismoaren eta sozialismoaren gaiak lotu zituen lehen emakumeetako bat izan zen, eta parte hartu zuen langileen eta emakumeen eskubideen aldeko borroketan, baita haur-eskulanaren abolizioan ere. 1883an Edward Aveling ezagutu eta bere bizitza aztoratuko zuen maitasun-istorio grinatsu baina tragiko bat izango zuten elkarrekin.
Okju eta Dongju aitonaren etxera joango dira bizitzera udako oporretan, aita dirurik gabe geratu ondoren. Dongju ondo egokituko da etxe berrira; Okju, berriz, arrotz sentituko da ingurune berri horretan. Dibortziatzeko zorian duten izeba ere etxera etorriko zaie bizitzera, eta handik gutxira, Okjuri etxea eta aitona gustatzen hasiko zaizkio, familiarekin denboraldi bat igaro ahala. Hala ere, aitona gaixotu egingo zaie, eta orduan, aitak eta izebak aitona erietxera bidali eta etxea saltzea erabakiko dute.
17 urterekin, Autumnek ispiluari begiratu eta bere gorputza aldatzen ari dela konturatuko da. Kezkatuta, gazteei laguntzeko zentro batera joango da, eta gehien beldurtzen zuena adieraziko diote hor: haurdun dago. Toki-zerbitzuek ez diete bere galderei erantzuten, ezta osasun-zentroan ematen dizkioten liburuxkek (gazteak jaioberria adopzioan ematera animatzeko diseinatuak) ere. Gainera, adin-nagusitasunera ez denez iritsi, bere estatuko legeak behartu egiten du gurasoen baimena eskatzera legez abortatzeko. Etsita, metodo alternatiboetara jotzea baino ez zaio geratzen, emakumeek beti erabili izan dituztenak. Autumnek ez du inorekin hitz egiten bere arazoaz, baina bere lehengusu Skylarrek, zeina bere lagunik onena ere baden eta egunero institutuan ikusten duen, baita biek kutxazain gisa lan egiten duten dendan ere, segituan ulertuko du egoera eta berehala eta baldintzarik gabe eskainiko dio laguntza. Brooklyngo klinika bateko helbidea poltsikoan, New Yorkera eramango dituen autobus batera igoko dira biak egunsentian.
Gizarte-maila altuko ezkontza luxuzko bat okertu egingo da espero ez zen errebolta sozial batek bide ematen dionean estatu-kolpe bortitz bati, zeina emaztegai gazte eta solidarioaren ikuspegitik eta haren familia aberatsaren alde lan egiten duten morroien ikuspuntutik ikusten den.
Anthony, ia 80 urteko gizon bat, bakarrik bizi da Londresen duen apartamentuan eta bere alaba Annek inposatu nahi dizkion erizainetako bat ere ez du onartzen. Alabaina, Premia hori gero eta larriagoa da Annerentzat, Parisera bizitzera joatea erabaki baitu ezagutu berri duen gizon batekin. Laster ikusiko da errealitatea gero eta modu nahasgarriagoan hautematen duela Anthonyk.